25 maart 2020
Handleiding Adviesstelsel Omgevingskwaliteit
Donderdag 20 februari jl. vond bij het Gelders Genootschap het 2e Ronde Tafelgesprek plaats met gemeenten, over het thema ‘Gemeentelijke Adviescommissie onder de Omgevingswet’. Dit was een vervolg op het RTG in juli 2019. Stond toen de nieuwe wetgeving rondom de ‘gemeentelijke adviescommissie’ centraal – met name dat bestaande commissies niet onder de overgangsregelgeving van de Omgevingswet vallen – nu ging het over de Handreiking Adviesstelsel Omgevingskwaliteit.
Het 1e deel van de Handreiking is onlangs verschenen en is opgesteld door o.a. de Federatie Ruimtelijke Kwaliteit, VNG en RCE. De Handreiking is bedoeld om gemeenten te helpen om tijdig een instellingsbesluit te nemen voor een nieuwe gemeentelijke adviescommissie op grond van art. 17.9 Omgevingswet, zodat deze op 1 januari 2021 operationeel kan zijn. Het 2e deel, dat een concreet model-instellingsbesluit met daarbij behorende artikelen omvat, ligt nu ter verdere beoordeling bij de VNG en wordt pas eind dit voorjaar verwacht. Voor deel 1 klik hier.
De Handreiking is opgesteld in de geest van de Omgevingswet en de ‘Verklaring van Davos’ over bouwcultuur en bouwt voort op de ontwikkelingen die de advisering over erfgoed en ruimtelijke kwaliteit de afgelopen decennia heeft doorgemaakt. Denk aan de aandacht voor openbaarheid en proportionaliteit. Of aan de toegenomen mogelijkheden voor een maatschappelijke dialoog over de gewenste kwaliteit. Kernboodschap van de Handreiking is dat de Omgevingswet een goede aanleiding is om de verschillende adviesrollen duidelijker te omlijnen en in samenhang te brengen.
Naast uitleg over de Handreiking was het RTG vooral bedoeld om met gemeenten te verkennen welke scenario’s zij plausibel en wenselijk vinden. Ook gaf dit inzicht in de ondersteuning die het Gelders Genootschap kan geven in de aanloop naar de Omgevingswet. In de discussie kwamen onder andere de volgende onderwerpen ter sprake:
- welke disciplines zijn minimaal nodig in de nieuwe opzet van de commissie?
- wat zijn de gevolgen, mocht een gemeente niet tijdig een benoemingsbesluit hebben genomen?
- hoe verhoudt de nieuwe commissie zich straks tot een ‘Omgevingstafel’?
- wat is procedureel en inhoudelijk minimaal nodig, om vanaf 2021 toch te kunnen adviseren?
Duidelijk werd dat er niet 1 voorkeursmodel bestaat, maar dat gemeenten afhankelijk van de bestaande situatie en wenselijke nieuwe scenario’s en keuzes, tot maatwerk willen komen.
De komende maanden gaan we hier met elke gemeente verder over in gesprek, zodat hopelijk voor de zomer de contouren van de nieuwe commissies zichtbaar worden en gemeenten uiterlijk eind van dit jaar een besluit kunnen nemen.