Eerder dit jaar (@Beeldspraak maart) hebben we u bericht over de Handreiking (deel 1) Adviesstelsel Omgevingskwaliteit, opgesteld door VNG, Federatie RK en RCE.
De Handreiking is bedoeld om gemeenten te helpen bij de instelling van een gemeentelijke adviescommissie onder de Omgevingswet en de keuzes die daarbij kunnen worden gemaakt. Met name de keuzes voor opzet, taken, werkwijze en samenstelling van deze commissies. We hebben even moeten wachten, maar sinds kort heeft de VNG ook deel 2 van de Handreiking gepresenteerd. Dat is de‘modelverordening op de gemeentelijke adviescommissie’. Deels is dit de opvolger van de vroegere Model-verordening H9 en bijlage 9 (welstandscommissie).

De nieuwe Modelverordening is echter veel breder van opzet en helemaal geënt op integrale advisering onder de Omgevingswet. Bestaande adviescommissies – zoals welstandscommissies, monumenten/erfgoedcommissies, commissies ruimtelijke kwaliteit – maar ook kwaliteitsteams, stadsbouwmeesters etc. kunnen nu in één samenhangend stelsel worden opgenomen. Verder moet de verordening een basis bieden om als adviescommissie primair in de geest van de Omgevingswet te werken: dus advies aan de voorkant van het proces, niet de regels maar het initiatief voorop stellen en voortdurend zoeken hoe een ‘goede omgevingskwaliteit’ te realiseren.

In de Modelverordening valt een aantal zaken op. Zo wordt niet alleen de advisering over rijksmonumenten, maar ook die over gemeentelijke monumenten en omgevingsplanactiviteiten onder ‘verplichte advisering’ geschaard. Dit nuanceert de opvatting dat alleen de advisering over rijksmonumenten wettelijk verplicht is. Voorts wordt de onafhankelijke rol van de ambtelijke secretaris aangescherpt, is de stadsbouwmeester lid van de adviescommissie en is herbenoeming van commissieleden mogelijk met een overgangsartikel.   

Als Gelders Genootschap zijn we in elk geval blij met dit document, omdat er nu een heldere tekst ligt die gemeenten als solide basis kunnen gebruiken om keuzes te maken. Welke die keuzes kunnen zijn en hoe deze verordening te gebruiken, daar gaan wij in de komende maanden over in gesprek met onze ledengemeenten. 

Bijlagen
- Model-tekst, toelichting en implementatie
-  Persbericht van de FRK