20augustus 2019
Wederopbouw is in het honderdjarig bestaan van het Gelders Genootschap altijd een belangrijk thema geweest. (Zie ook mijn blog van april dit jaar). Onlangs was ik een paar dagen op vakantie in de Vlaamse Westhoek waar het Wederopbouwerfgoed óók volop in de belangstelling staat. Hoewel de Tweede Wereldoorlog ook daar gepaard ging met veel schade staat het West-Vlaamse wederopbouwerfgoed vooral in het teken van het herstel van de schade als gevolg van de Eerste Wereldoorlog. Dorpen en steden werden van de kaart geveegd en het rijke, groene landschap veranderde in een troosteloze steppe waar vrijwel geen boom meer te vinden was.
Wij verbleven in Diksmuide waar het centrum in najaar van 1914 vrijwel volledig werd verwoest. Bij de herbouw van de stad werden – mede om praktische redenen – de vooroorlogse rooilijnen en perceelsgrenzen gerespecteerd. De historiserende stijl van architect Jozef Viérin (1872-1949), aangesteld als supervisor over de wederopbouw, was bij dit herstel van grote invloed. Aan de Grote Markt springt vooral het stadhuis met belfort in het oog. Het werd in 1923 herbouwd naar ontwerp van de Gentse architect Valentin Vaerwyck (1882-1959) in een eclectische vormentaal met referenties aan de gotiek en de renaissance.
Ons onderkomen voor die dagen – een aanrader – was een B&B deels ondergebracht in het imposante herenhuis aan de Grote Markt 33, gebouwd in 1922 in een soort neo-rococostijl naar ontwerp van eerdergenoemde Viérin. Veel van het wederopbouwerfgoed van Diksmuide is beschermd. De Grote Markt en directe omgeving is aangewezen als beschermd stadsgezicht en veel panden zijn beschermde monumenten. Het valt ook onder het Unesco Werelderfgoed waarbij onderscheid is gemaakt tussen een kernzone en een daaromheen gelegen bufferzone.
Gerard Derks